1. Tai biến mạch máu não là bệnh gì?

Tai biến mạch máu não (Đột quỵ não) là một hội chứng xảy ra khi có sự mất đột ngột các chức năng của não bộ (thường khu trú). Sự mất đột ngột cấp tính các chức năng này khiến cho vùng não đó bị thiếu oxy và thiếu dinh dưỡng, khiến cho các tế bào não bắt đầu chết dần chỉ sau vài phút.
Vùng não bị tổn thương nặng hoặc lan rộng ra sẽ để lại những di chứng nặng nề như mất nhận thức, rối loạn vận động, không giao tiếp được, rối loạn thị giác hoặc thậm chí là tử vong.
Tai biến mạch máu não thường được chia thành 2 loại là nhồi máu não và xuất huyết não:
♦ Nhồi máu não (Cơn thiếu máu não cục bộ): Tình trạng này chiếm đến 80% các ca đột quỵ. Nhồi máu não xảy ra khi sự xuất hiện của các cục máu đông, huyết khối, xơ vữa động mạch làm cản trở quá trình cung cấp máu cho não bộ. Lúc này một vùng não bộ bị ngừng cung cấp máu tạm thời, nếu không điều trị kịp thời có thể hoại tử.
♦ Xuất huyết não - màng não: Mặc dù chỉ chiếm 20% các ca đột quỵ nhưng tỷ lệ tử vong rất cao. Nguyên nhân là do rách thành động mạch khiến máu chảy vào nhu mô não làm tổn thương và có thể gây phù não. Hậu quả là làm chết các tế bào và có thể phá vỡ mạch máu não, nếu không cấp cứu kịp thời sẽ dẫn đến tử vong.
Hiện nay, số người trẻ bị đột quỵ não đang có xu hướng tăng lên. Do đó cần phải nắm được nguyên nhân gây tai biến mạch máu não để sớm phòng ngừa và khắc phục.

2. Nguyên nhân gây tai biến mạch máu não phổ biến nhất

Để đưa ra được các phương án điều trị phù hợp với từng bệnh nhân thì cần xác định chính xác nguyên nhân gây tai biến mạch máu não. Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra tình trạng này, trong đó có một vài yếu tố không thể thay đổi được như tuổi tác (đa số gặp ở người cao tuổi hoặc trên 45 tuổi), giới tính (gặp ở nam giới nhiều hơn), di truyền…
Dưới đây là các nguyên nhân gây tai biến mạch máu não xuất phát từ bệnh lý mà mọi người không thể bỏ qua.

2.1. Cao huyết áp

Cao huyết áp là nguyên nhân hàng đầu gây nên tình trạng tai biến mạch máu não. Những người có tiền sử bị huyết áp cao thường có nguy cơ bị tai biến cao gấp 3-4 lần so với người bình thường.
Huyết áp cao lâu ngày sẽ làm tăng áp lực lên thành mạch, khiến chúng bị tổn thương. Khi đó, hệ thống tiểu cầu sẽ tập trung lại để chữa vết thương, từ đó có thể dẫn đến sự hình thành cục máu đông. Ngoài ra nếu áp lực của dòng máu tăng đột ngột có thể khiến mạch máu não bị vỡ, vô cùng nguy hiểm.  

2.2. Xơ vữa động mạch

Đây là tình trạng các mảng xơ vữa hình thành bên trong lòng động mạch, các mảng bám xơ cứng tích tụ khiến cho lòng mạch hẹp lại, cản trở quá trình lưu thông máu lên não. Một số trường hợp các mảng vữa bong ra, tạo điều kiện hình thành các cục máu đông. Các cục máu đông này theo dòng máu đến các mạch máu nhỏ hơn như mạch máu não làm tắc mạch và gây tai biến mạch máu não.  

2.3 Thiếu máu não

Thiếu máu não là tình trạng lượng tuần hoàn máu cung cấp cho não bộ bị giảm, từ đó não bộ sẽ bị thiếu hụt oxy và các dưỡng chất cần thiết. Do đó sẽ ảnh hưởng đến hoạt động và chức năng của não bộ. Theo thống kế 25% các trường hợp tai biến mạch máu não là do thiếu máu não.

2.4. Dị dạng mạch máu não

Dị dạng mạch máu não cũng là một nguyên nhân gây tai biến mạch máu não. Theo các chuyên gia, tình trạng này thường là khiếm khuyết bẩm sinh, có tiến triển khác âm thầm.
Nếu không phát hiện, thời gian lâu dần mạch máu sẽ tổn thương và yếu đi. Nếu chịu áp lực hoặc căng tức quá có thể xảy ra vỡ mạch, gây xuất huyết não.

2.5. Đái tháo đường

Đái tháo đường là một bệnh khá phổ biến và đây cũng là nguyên nhân gây tai biến mà mọi người cần lưu tâm. Bệnh thường gây ra những tổn thương có hệ thống cho toàn bộ hệ thống động mạch, trong đó có động mạch não. 
Hầu hết người bị đái tháo đường có liên quan đến mỡ máu cao, hội chứng chuyển hóa, do đó nguy cơ bị tai biến cũng cao hơn người bình thường nếu không sớm được điều trị.

2.6. Các bệnh lý về tim mạch

Những người có tiền sử mắc các bệnh về tim mạch như: hẹp van hai lá có rung nhĩ, viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn, u nhầy nhĩ trái,... sẽ có nguy cơ bị tai biến mạch máu não cao hơn so với người bình thường.
Những bệnh lý về tim sẽ làm tăng nguy cơ hình thành các cục máu đông ở tim, các cục máu đông này sẽ theo tuần hoàn máu đến não và dẫn tới tình trạng bị thiếu máu não.  

2.7. Phình động mạch não

Phình động mạch não là một nguyên nhân gây tai biến mạch máu não rất phổ biến ở người trẻ tuổi. Ở một số người, xuất hiện những điểm yếu trên thành mạch máu, nếu phải chịu tác động của huyết áp thường xuyên sẽ giãn ra và tạo thành một túi phình động mạch não. 
Phình động mạch thường có diễn biến âm thầm, không xuất hiện triệu chứng đặc hiệu. Chúng rất dễ vỡ và khi vỡ sẽ gây ra tình trạng chảy máu não. 

2.8. Một số nguyên nhân khác

Ngoài những bệnh lý nêu trên, mọi người cũng cần lưu ý một số yếu tố nguy cơ sau:
♦ Rối loạn chức năng đông máu
♦ Viêm tắc tĩnh mạch
♦ U não
♦ Thừa cân, béo phì
♦ Viêm động mạch
♦ Thường xuyên hút thuốc lá
♦ Lạm dụng rượu bia
♦ Lười vận động
♦ Chế độ ăn uống và sinh hoạt không điều độ

3. Các dấu hiệu nhận biết tai biến mạch máu não

Để sớm phát hiện và điều trị bệnh kịp thời, mọi người cần lưu ý những dấu hiệu nhận biết tai biến mạch máu não sau đây:
♦ Cười méo miệng, nói lắp, nói không rõ chữ
♦ Cơ mặt tê cứng
♦ Hoa mắt, chóng mặt
♦ Thị lực đột ngột suy giảm, người bệnh nhìn mờ một hoặc cả hai mắt
♦ Đau đầu dữ dội từng cơn, theo thời gian thì mức độ đau tăng dần
♦ Khó giữ thăng bằng, dáng đi bất thường Nếu nghi ngờ bản thân hoặc những người xung quanh có những triệu chứng trên đây thì rất có thể bạn có nguy cơ bị đột quỵ. Hãy đến ngay cơ sở y tế uy tín gần nhất để can thiệp và cấp cứu kịp thời.

4. Cần làm gì để sơ cứu bệnh nhân bị tai biến?

Nếu người thân bị tai biến thì người nhà cần bình tĩnh và nắm rõ những thao tác xử lý sau trong thời gian chờ xe cứu thương tới:
♦ Nới lỏng quần áo, đặt bệnh nhân nằm nghiêng, đây là tư thế hồi sức cấp cứu giúp bảo vệ đường thở cho bệnh nhân
♦ Gọi cấp cứu, cần báo cáo rõ ràng, chi tiết tình trạng của bệnh nhân cho các y bác sĩ chuẩn bị tốt nhất cho việc cấp cứu
♦ Nếu người bệnh nôn cần đặt nghiêng đầu sang một bên để chất nôn dễ dàng thoát ra ngoài và tránh dịch nôn bị xộc lên mũi gây khó thở
♦ Nếu thấy bệnh nhân bị co giật, người nhà cần lấy ngay miếng vải dày hoặc dùng đũa có quấn vải đặt ngang giữa hai hàm răng, tránh cho bệnh nhân cắn trúng lưỡi
♦ Cần bình tĩnh xử lý và chờ xe cứu thương tới

Bên cạnh đó, người bệnh cần bổ sung thêm các sản phẩm bổ trợ tốt cho não bộ để phòng ngừa cơn tai biến mạch máu não. Sản phẩm Ích não An Hưng của công ty dược phẩm An Hưng là một lựa chọn hoàn hảo dành cho những ai đã và đang gặp các vấn đề về suy giảm chức năng của não bộ. Với các thành phần như citicoline, taurine, voacanga africana sẽ có vai trò bảo vệ tế bào thần kinh, tăng năng lượng cho não bộ. Bên cạnh đó, ginkgo biloba liều tiêu chuẩn (được nhập khẩu từ Pháp) cùng các loại thảo dược sẽ giúp hoạt huyết, bổ não và phòng chống tai biến mạch máu não rất hiệu quả.
Trên đây là những nguyên nhân gây tai biến mạch máu não phổ biến nhất. Hy vọng bạn đọc sẽ có thêm cho mình những hiểu biết rõ ràng hơn về tình trạng này để chăm sóc sức khỏe bản thân tốt nhất.
Chào bạn! Chúng tôi là G Pharmacy+ chuyên gia chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp chủ động. Chúng tôi cung cấp thông tin và giải pháp chăm sóc sức khỏe chủ động cho bạn và gia đình. Để cập nhật những thông tin mới nhất từ chúng tôi hãy tải ngay App G pharmacy+ tại App Store , CH Play.
Mọi câu hỏi tư vấn xin liên hệ hotline: 1900 638 315 hoặc 0981 110 951
Trân trọng!